Prawo weterynaryjne – jakie przepisy powinien znać rolnik i hodowca?
Jakie przepisy powinien znać każdy rolnik i hodowca? Odpowiedź na to pytanie nie jest niestety łatwa ani oczywista. Przepisy, które możemy zaliczyć do obszaru regulacji prawa weterynaryjnego i silnie powiązanego z nim prawa żywnościowego i farmaceutycznego, rozsiane są po różnych aktach prawnych. Może się więc zdarzyć tak, że rolnik lub hodowca będzie przekonany, że dotarł do interesującego go aktu prawnego i przyswoił go, a tymczasem okaże się, że istnieje regulacja o charakterze szczegółowym lub kwestia ta uregulowana jest również w prawie wspólnotowym. Co więc można zrobić i czy prawo weterynaryjne naprawdę musi być tak skomplikowane z perspektywy rolników i hodowców? Zapraszamy do zapoznania się z dzisiejszym wpisem.
Regulacje prawa weterynaryjnego
Zakres regulacji prawa weterynaryjnego nie jest oczywisty. Jest za to niezwykle obszerny, ponieważ styka się w sposób pośredni z prawem żywnościowym i sanitarnym. Ma również związek z prawem farmaceutycznym. Jak już wspominałyśmy, czasem niezbędne będzie również sięgnięcie do prawa europejskiego, co zawsze stanowi dodatkową trudność. Samo dotarcie do aktów prawa wspólnotowego może sprawiać trudności osobie, która się tym na co dzień nie zajmuje, nie wspominając już o prawidłowej ich interpretacji, z uwzględnieniem warunków Polskich.
Prawo weterynaryjne reguluje kwestie takie jak m.in. bezpieczeństwo żywności, zdrowie publiczne, profilaktyka chorób zwierząt i ich leczenie czy nawet odpowiedzialność lekarzy weterynarii. W związku z obszernym zakresem przedmiotowym, niezbędna może okazać się – chociażby częściowa – znajomość poniższych ustaw (a już na pewno ich poszczególnych artykułów i płynących z nich nakazów lub zakazów). Oczywiście, ostatecznie wszystko zależy od profilu danego gospodarstwa i tego, czym rolnik lub hodowca zajmuje się na co dzień. Nie jest tak, że lista aktów, którą umieściłyśmy poniżej, jest absolutnie niezbędna dla każdej osoby prowadzącej gospodarstwo lub hodującej zwierzęta. Nie mniej, do aktów prawnych, które mogą mieć bardzo duże znaczenie i wpływ na codzienne funkcjonowanie działalności rolniczej, zaliczymy:
- Ustawę z dnia 16 grudnia 2005 r.o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz.U.2019.824);
- Ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U.2018.1967);
- Ustawę z dnia 4 października 2018 r. o zmianie ustawy o produktach pochodzenia zwierzęcego oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2018 poz. 2136);
- Ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie praw zwierząt (Dz.U.2019.122);
- Ustawę z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt ( Dz.U.2019.1149);
- Ustawę z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz.U.2019.269);
- Ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U.2018.1557);
- Ustawę z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U.2019.1505);
- Ustawę z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U.2017.1161);
- Ustawę z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U.2019.499).
To oczywiście nie wszystkie ustawy, których znajomość może być przydatna w rozwiązywaniu spraw z obszaru prawa weterynaryjnego. Tak jak wspominałyśmy powyżej, wszystko zależy od tego, czym osoba prowadząca gospodarstwo zajmuje się na co dzień. To, do którego aktu prawnego będzie należało sięgnąć, zawsze ostatecznie zależne będzie od całości okoliczności sprawy i danego problemu.
Spośród regulacji europejskich szczególną uwagę należałoby zwrócić na dwa rozporządzenia: rozporządzenie (WE) nr 178/2002, ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego oraz rozporządzenie (WE) 1069/2009 i 142/2011 dotyczące ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego. Ważnych rozporządzeń można by oczywiście wymienić znacznie więcej, jednak w naszej ocenie dwa powyższe mają największe znaczenie praktyczne, stąd warto się z nimi zapoznać.
Prawo weterynaryjne i żywnościowe to jedno – rolników obowiązują również inne przepisy
Chciałybyśmy również wyraźnie podkreślić, że wymienione powyżej regulacje dotyczą wyłącznie prawa weterynaryjnego oraz powiązanego z nim prawa żywnościowego i farmaceutycznego. Oprócz tego, rolników i hodowców dotyczą oczywiście „ogólne” przepisy, takie jak np. kodeks cywilny w sprawach dotyczących m.in. dziedziczenia gospodarstwa czy wyrządzenia komuś szkody. Jeśli oprócz tego rolnik prowadzi dodatkową działalność np. agroturystykę lub sklep, powinien mieć również świadomość, że dotyczą go także przepisy stosownych ustaw, regulujących te kwestie. Jeśli natomiast hodowca popełni wykroczenie lub przestępstwo, zastosowanie będą miały naturalnie odpowiednio przepisy kodeksu wykroczeń lub kodeksu karnego.
Istnieją także inne akty prawne, dedykowane rolnikom i hodowcom, takie jak np. ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym. Ze względu jednak na to, że nie dotyczą one jednak obszaru prawa weterynaryjnego, o którym piszemy na tym blogu, nie będziemy ich w tym momencie szczegółowo wymieniać.
Prawo zmienia się dynamicznie – rolnicy i hodowcy muszą być na bieżąco
Aktów prawnych, które w mniejszym lub większym stopniu warunkują bądź wpływają na prowadzenie gospodarstwa rolnego, hodowli zwierząt itp., jest, jak widzisz dużo. Naszym celem nie jest jednak „wystraszenie” czytelników czy też przekonanie, że prawo weterynaryjne jest tak obszerne i tak skomplikowane, że orientacja w nim nie jest możliwa. Oczywiście, że jest, należy jednak zachować czujność i niejako „przyzwyczaić się” do częstych zmian.
Chciałybyśmy jednak pokazać, że prawo weterynaryjne, chociaż dla wielu osób brzmi zdecydowanie bardziej obco niż prawo karne czy prawo cywilne (a przez to często „mniej poważnie”), to ogrom regulacji o praktycznym znaczeniu. Podmioty, takie jak rolnicy i hodowcy, mają obowiązek prowadzić swoją działalność w zgodzie z tymi przepisami. Jak? Wyjściem z sytuacji nie jest oczywiście lektura wszystkich wyżej wymienionych aktów przepis po przepisie, chociaż oczywiście, jeśli ktoś tylko ma taką ochotę – nie ma przeciwwskazań. Zdecydowanie bezpieczniej jest jednak nie próbować samodzielnie rozwiązywać kwestii prawnych, w których nie orientujemy się zbyt dobrze.
Jeśli masz wątpliwości – dla bezpieczeństwa skonsultuj je ze specjalistą
Ogólna tendencja jest taka, że aktów prawnych stale przybywa. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest m.in. fakt, że w praktyce pojawia się coraz więcej problemów, wymagających interwencji ustawodawcy. Dotyczy to także działalności rolniczej, hodowli zwierząt itp.
Jak więc poradzić sobie z mnogością aktów prawnych, aby nie zaszkodzić swojemu gospodarstwu? Przede wszystkim – zapobiegać, a nie leczyć. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości w kwestiach z obszaru regulacji prawa weterynaryjnego lub żywnościowego, skontaktuj się ze specjalistą. Działanie w odpowiednim momencie, jeszcze przed wystąpieniem negatywnych konsekwencji, oszczędzi Ci nerwów, a przede wszystkim – zbędnych strat finansowych.
Prawo weterynaryjne kancelaria
Zapraszamy do kontaktu. Jako jedna z nielicznych kancelarii w Polsce zajmujemy się prawem weterynaryjnym w sposób kompleksowy. Dodatkową zaletę stanowi fakt, że współpracujemy z lekarzami weterynarii, wyróżniającymi się doświadczeniem w pracy w organach weterynaryjnych. Z chęcią odpowiemy na Twoje pytania i pomożemy Ci odnaleźć się w gąszczu skomplikowanych regulacji. Prawo weterynaryjne kancelaria Lazer & Hudziak tel. 536 007 001