Odszkodowanie za likwidację stada przez ASF, odszkodowania za Afrykański Pomór Świń
Odszkodowanie za wybicie stada w związku z pojawieniem ASF – Afrykańskiego Pomoru Świń to coraz ważniejszy i niezwykle medialny temat. Ogniska Afrykańskiego Pomoru Świń nadal odkrywane są w polskich gospodarstwach, a straty są coraz poważniejsze. Nierzadko hodowcy zmuszeni są do wybicia całego stada, co może prowadzić nawet do zaprzestania działalności gospodarstwa, a w konsekwencji – jego bankructwa. Oczywistym jest, że hodowcy, który zmuszeni byli wybić swoje stada ze względu na pojawienie się ASF w gospodarstwie, powinni otrzymać stosowne odszkodowania. W praktyce okazuje się jednak, że procedura, która miała być prosta i kończyć się wypłatą sprawiedliwej rekompensaty, jest drogą przez mękę. Jak wygląda kwestia odszkodowań za ubój stada w związku z pojawieniem ASF i dlaczego tak ważne jest, aby hodowcy korzystali z pomocy prawnika? Wyjaśniamy.
Odszkodowania za wybicie stada w związku z pojawieniem Afrykańskiego Pomoru Świń – problem na dużą skalę
Wirus ASF pojawił się w Polsce w lutym 2014 r. Według danych z początków b.r. w latach 2014-2018 wybitych zostało ponad 40 000 sztuk świń. W samym 2018 r. wybito ponad 20 000 sztuk świń – tak duża liczba wynika z zeszłorocznych warunków atmosferycznych, sprzyjających bytowaniu i rozprzestrzenianiu się wirusa. W ubiegłym roku łączna suma wypłaconych hodowcom odszkodowań wyniosła blisko 9 mln złotych, a od początku problemów z ASF jest to kwota sięgająca blisko 14 mln złotych. Dane te uwzględniają zarówno gospodarstwa, w których pojawił się wirus ASF, jak również tzw. gospodarstwa kontaktowe, czyli znajdujące się w niedalekim sąsiedztwie.
Liczby te wskazują na to, jak poważnym problemem jest ASF. Hodowcy mogą mieć wrażenie – skądinąd, należałoby uznać, że chyba słuszne – że pomimo walki z wirusem, sytuacja nie ulega zbyt dużej poprawie. Profilaktycznie, w ubiegłym roku przeprowadzono na masową skalę odstrzał sanitarny dzików. Tymczasem, w 2019 r. media informowały o co najmniej kilkudziesięciu nowych, odkrytych ogniskach ASF – ostatnie z nich, w województwie warmińsko-mazurskim odkryto 4 dni temu (na moment przygotowywania artykułu). Rozprzestrzenianie się wirusa generuje konieczność wypłaty kolejnych odszkodowań, na które Skarb Państwa będzie musiał znaleźć pieniądze.
Czy każdy hodowca powinien otrzymać odszkodowanie za likwidację stada z powodu pojawienia się Afrykańskiego Pomoru Świń?
Możliwość otrzymania odszkodowania za likwidację stada przez rolników, którzy ponieśli szkody na skutek wystąpienia w trzodzie Afrykańskiego Pomoru Świń warunkowana jest ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych. Chodzi tu o odszkodowanie od Skarbu Państwa, które powinni otrzymać hodowcy, którzy ponieśli szkody z powodu utylizacji zwierząt. Wartość rynkową zwierzęcia określa się na podstawie średniej z 3 kwot oszacowania przyjętych przez powiatowego lekarza weterynarii oraz 2 rzeczoznawców wyznaczonych przez tego lekarza z prowadzonej przez niego listy rzeczoznawców. Mimo, że ustawa wprost dopuszcza możliwość przyznania poszkodowanym rolnikom odszkodowania, okazuje się jednak, że nie jest to takie oczywiste.
Wraz z rozprzestrzenianiem się wirusa ASF, wzrasta liczba rolników, ubiegających się o odszkodowanie. Pojawia się także coraz więcej decyzji odmownych. Rolnicy, którzy nie otrzymują odszkodowania, najczęściej dowiadują się, że nie spełnili szeregu prawnych wymogów, przewidzianych m.in. przepisami ww. ustawy ustawie o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych oraz ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Hodowca, który liczy na otrzymanie odszkodowania od Skarbu Państwa z tytułu konieczności wybicia trzody na skutek pojawienia się wirusa Afrykańskiego Pomoru Świń powinien m.in.:
- Regularnie informować organy weterynaryjne o możliwości wystąpienia choroby zakaźnej oraz stosować się do zaleceń i decyzji powiatowego lekarza weterynarii.
- Nie wprowadzać nieoznakowanych zwierząt do gospodarstwa.
- Dokonywać spisu zwierząt, będących w stanie – co najmniej raz w roku.
- Przestrzegać zasad dotyczących zakazu szczepienia zwierząt przeciwko chorobom zakaźnym, wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych.
Wymogów jest więcej. Hodowca, który na co dzień nie obcuje z ustawami i nie ma doświadczenia w prawie weterynaryjnym, może mieć problem z ich prawidłową interpretacją, jak również samym dotarciem do właściwych aktów prawnych. To całkowicie zrozumiałe – przepisy aktów, zaliczanych do regulacji prawa weterynaryjnego są niezwykle skomplikowane.
Zachęcamy więc do kontaktu z kancelarią prawa weterynaryjnego nie tylko, gdy dojdzie już do rozprzestrzenienia się wirusa Afrykańskiego Pomoru Świń w gospodarstwie, ale również przed. Warto wiedzieć, jakie wymogi należy spełniać, aby w razie wystąpienia kryzysowej sytuacji móc skutecznie ubiegać się o odszkodowanie. Chętnie Ci je szczegółowo przedstawimy.
Decyzja odmowna w przypadku likwidacji stada przez ASF – co można zrobić? Historia rolnika, który udowodnił błąd lekarza weterynarii
Rolnicy, którzy otrzymali w decyzję odmowną w zakresie możliwości przyznania odszkodowania z powodu likwidacji stada przez ASF często myślą, że jest to już koniec drogi. Tymczasem droga do otrzymania odszkodowania za ubój stada nie zawsze będzie zamknięta. Niezbędna jest przede wszystkim konsultacja z prawnikiem i szczegółowe określenie możliwości działania w danej sprawie. Bardzo ważny jest odpowiedni, skuteczny plan postępowania, a ten powinien zostać sporządzony przez specjalistę – prawnika.
Ciekawą historię opisał portal tygodnik-rolniczy.pl. W tej sprawie gospodarze na skutek ASF stracili ponad 260 świń. Nie otrzymali odszkodowania od Skarbu Państwa, ponieważ wykryto nieprawidłowości w oznakowaniu zwierząt. W związku z tym, na podstawie art. 49 ust. 7 ustawy z 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt za świnie zarówno wybite, jak i te, które padły, hodowcom pieniędzy nie wypłacono. Przyznano im jedynie 6310 zł jako rekompensatę „za spaloną słomę i zboże”. Tymczasem, wartość zabitych zwierząt oszacowano na 104 000 zł….
Na szczęście, hodowcom udało się udowodnić, że błąd w postępowaniu popełnił urzędowy lekarz weterynarii. W postępowaniu karnym wykazali, że lekarz odebrał hodowcom dokument, którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać, a następnie go zniszczył. Chodziło o protokół, na podstawie którego rozpoczęto akcje wybijania świń. Sąd uznał, że lekarz przekroczył swoje uprawnienia. Po uzyskaniu korzystnego wyroku karnego, ubieganie się o odszkodowanie na drodze cywilnej będzie z perspektywy hodowców znacznie ułatwione. Całość historii możesz przeczytać na portalu tygodnik-rolniczy.pl.
Rozmowa z prawnikiem o możliwości otrzymania odszkodowanie za likwidację stada przez ASF jest pierwszym i niezbędnym krokiem w sprawie
Tak jak wspominałyśmy powyżej, warto skonsultować się z prawnikiem jeszcze zanim dojdzie do rozprzestrzenienia się ASF w stadzie. Jeśli natomiast wirus już się pojawi, konsultacja z prawnikiem jest wręcz niezbędna. Z pewnością oszczędzi hodowcy czasu, który w sytuacji utraty całości lub znacznej części stada jest kluczowy. Prawnik nie tylko rzetelnie przeanalizuje sytuację pod kątem prawnym, ale również przedstawi właściwą ścieżkę postępowania i naświetli konkretne czynności, które należy podjąć.
Pomagamy uzyskać odszkodowanie za ASF
Jeśli ubiegasz się o odszkodowanie za likwidację stada przez ASF lub dopuszczasz taką możliwości, napisz do nas lub zadzwoń. Jesteśmy jedną z niewielu kancelarii w Polsce, posiadającą unikalną wiedzę z zakresu prawa weterynaryjnego. Współpracujemy także z lekarzami weterynarii, doświadczonymi w pracy w organach nadzoru weterynaryjnego. Dzięki temu zapewniamy w pełni kompleksową pomoc. Jeśli masz jakiekolwiek pytania, zapraszamy Cię do kontaktu. Zadzwoń teraz 536 007 001