Odszkodowania dla rolników – na jakie odszkodowania mogą liczyć rolnicy?
Odszkodowania dla rolników to tematyka o bardzo dużym znaczeniu praktycznym. Praca na roli to przecież ciężka praca fizyczna, obciążona dużym ryzykiem. Ryzyko generują również hodowle zwierząt, chociażby za sprawą groźnego w ostatnim czasie wirusa Afrykańskiego Pomoru Świń. W razie wystąpienia zdarzeń o negatywnych konsekwencjach dla zdrowia rolnika, stanu jego upraw lub trzody, rolnik może ubiegać się o odszkodowanie. Gdzie powinien wnioskować i na jaką wysokość odszkodowania może liczyć? W dzisiejszym artykule przybliżamy kwestię odszkodowań, przysługujących rolnikom.
Jednorazowe odszkodowanie dla rolnika z KRUS za wypadek przy pracy w gospodarstwie rolniczym
Pierwszą możliwością, o której należy wiedzieć jest uzyskanie jednorazowego odszkodowania z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Chodzi tu o odszkodowanie przyznawane z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą. Od 17 maja 2018 r. odszkodowanie to wynosi 809 zł za każdy procent uszczerbku.
Aby uzyskać takie odszkodowanie, ubezpieczony rolnik powinien zgłosić wypadek, którego był uczestnikiem, w placówce lub oddziale terenowym KRUS. Ważne, aby był to oddział, w którym ubezpieczony jest poszkodowany. Zgłoszenia dokonuje się nie tylko osobiście, ale również telefonicznie bądź e-mailowo. Ze zgłoszeniem najlepiej nie zwlekać, chociaż zgodnie z przepisami rolnik może to zrobić w terminie 6 miesięcy od dnia zdarzenia.
Kolejno, KRUS wszczyna postępowania dowodowe, a uprawniony pracownik przygotowuje tzw. protokół powypadkowy. Rolnik może zgłaszać do niego uwagi w formie pisemnej w terminie 7 dni od otrzymania protokołu. Protokół stanowi podstawę do kwalifikacji wydarzenia jako wypadek przy pracy lub do odmowy wypłaty odszkodowania. Następnie lekarz KRUS wydaje orzeczenie w przedmiocie stanu zdrowia rolnika i ustala procentową wysokość doznanego uszczerbku na zdrowiu. Od orzeczenia rolnik może się odwołać i ma na to 14 dni od doręczenia mu orzeczenia.
Jeśli wydarzenie zostanie uznane za wypadek przy pracy rolniczej, po ustaleniu należnej wysokości odszkodowania, zostanie ono poszkodowanemu wypłacone. Jeśli jednak decyzja KRUS będzie dla rolnika negatywna, może on odwołać się do właściwego sądu rejonowego (wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych). Na wniesienie odwołania na piśmie rolnik ma miesiąc od daty doręczenia mu odpisu decyzji.
Jeśli ubezpieczony rolnik na skutek wypadku przy pracy rolniczej poniesie śmierć, o odszkodowanie z KRUS mogą ubiegać się jego najbliżsi. Procedura w takim przypadku wygląda tak samo, jednak o odszkodowanie wnioskuje rodzina zmarłego.
Odszkodowania od Państwa z tytułu suszy oraz ubezpieczenia dobrowolne
Osobnym rodzajem odszkodowań są te należne rolnikom z tytułu m.in. klęsk żywiołowych czy suszy. Jako suszę określa się „szkody spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie od 21 marca do 30 września spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb”.
W przypadku klęsk żywiołowych i suszy, rolnicy mogą liczyć na pomoc od Państwa, jednak co roku przybiera ona inny charakter. W 2018 r. były to odszkodowania. W 2019 r. w związku z suszą wykazaną dotychczas w 14 województwach, prawdopodobnie ponownie formą udzielanej pomocy będą odszkodowania. Jak podaje portal sadyogrody.pl, Minister Rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski poinformował, że na początek państwo przeznaczy kwotę 0,5 mld zł na wypłaty dla rolników poszkodowanych przez suszę. Wkrótce ogłoszony ma zostać termin na składanie wniosków do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W przypadku suszy odszkodowania od Skarbu Państwa to oczywiście nie wszystko. Rolnicy mogą także zawrzeć dobrowolne umowy ubezpieczenia upraw od ryzyka suszy i otrzymać odszkodowanie od ubezpieczyciela. Państwo dopłaca do składki 65%, jeśli oferowana rolnikowi składka nie przekracza 9% sumy ubezpieczenia, a w przypadku upraw prowadzonych na użytkach rolnych klasy V i VI odpowiednio 12% i 15%. Jeśli natomiast towarzystwo ubezpieczeniowe ustali stawkę powyżej tych progów, a polisa obejmie pełen pakiet ryzyk, dopłaty pomniejszą się proporcjonalnie do procentu ich podwyższenia. Rolnicy nie muszą oczywiście wybierać polisy chroniącej przed wszystkimi ryzykami, mogą zdecydować się na skromniejszy zakres ubezpieczenia.
Komercyjne ubezpieczenia upraw od suszy oczywiście istnieją na rynku. Czy rolnicy chętnie decydują się na takie ubezpieczenia? Niekoniecznie – mają one opinię drogich i nieskutecznych. Przysłowiowy haczyk stanowi fakt, że ubezpieczyciel zastrzega np. w umowie, że odpowie za szkody, które wyrządziła susza, dopiero, gdy straty w plonie głównym wyniosą 25%, a przecież strata 25 % upraw to już bardzo duża strata.
Afrykański Pomór Świń (ASF) – możliwość uzyskania odszkodowania od Skarbu Państwa
Tematem równie medialnym jak susze jest problem wirusa ASF. W związku z pojawieniem się wirusa na terytorium Polski, wiele gospodarstw zmuszonych było do wybicia niemal całych stad. Generuje to ogromne straty, a niektóre gospodarstwa po przegranej walce z ASF mogą już nigdy nie stanąć na nogi.
Państwo oferuje pomoc hodowcom, którzy ponieśli szkody na skutek dotknięcia trzody Afrykańskim Pomorem Świń. Możliwość uzyskania odszkodowania od Skarbu Państwa przewiduje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie życia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych. Niestety, jak pokazuje praktyka nie każdy hodowca otrzyma odszkodowanie. Aby zostało ono przyznane, rolnik musi spełnić szereg wymogów, przewidzianych przepisami prawa. Pisałyśmy o nich w osobnym artykule. Jeśli zamierzasz ubiegać się o odszkodowanie z tytułu szkód spowodowanych wystąpieniem Afrykańskiego Pomoru Świń w Twoim gospodarstwie, koniecznie go przeczytaj.
Obowiązkowe ubezpieczenie OC rolnika – aby rolnik nie musiał płacić z własnej kieszeni
W kontekście odszkodowań dla rolników, warto wspomnieć także o sytuacjach, gdy to rolnik jest sprawcą szkody. Bez ubezpieczenia OC, musiałby ponieść finansowe konsekwencje swojego działania lub zaniechania, np. nieumyślnego zniszczenia sąsiedniego pola. Zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 roku, o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunalnych rolnicy obowiązkowo zawrzeć muszą ubezpieczenie OC oraz ubezpieczyć budynki rolnicze. Obowiązek zawarcia takiego ubezpieczenia ma każda osoba fizyczna, prowadząca działalność rolniczą, z której odprowadza podatek oraz ma areał rolny przekraczający 1 ha.
Szkoda podlegająca ubezpieczeniu na podstawie zawartej umowy OC obejmuje zdarzenia, których następstwem jest śmierć, uszczerbek na zdrowiu oraz zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Co ciekawe, obowiązkowe OC rolników obejmuje również pojazdy wolnobieżne. Nie trzeba więc wykupywać dla nich osobnej polisy. Nie obejmuje natomiast wyrządzonej rolnikowi szkody w mieniu, spowodowanej działaniem osób pracujących w gospodarstwie lub mieszkających z rolnikiem. Nie obejmuje także szkód powodowanych skażeniem lub zanieczyszczeniem środowiska, a także szeregu innych zdarzeń, w zależności od szczegółów zawartej przez rolnika umowy.
Potrzebujesz pomocy w uzyskaniu odszkodowania? Skorzystaj z pomocy doświadczonej kancelarii
Uzyskanie odszkodowania wiąże się zwykle z wypłatą rolnikowi dużej sumy pieniędzy – czy to przez Skarb Państwa czy przez ubezpieczyciela. Procedura prowadząca do uzyskania odszkodowania nigdy nie jest więc łatwa. Nikt nie chce wziąć odpowiedzialności za powstałe szkody i często rolników pozostawia się samych sobie. Warto więc od początku działać z pomocą profesjonalnego pełnomocnika. Nasza kancelaria regularnie wspiera rolników w uzyskiwaniu należnych im odszkodowań. Przejmujemy całość formalności i czuwamy nad przebiegiem sprawy. Jeśli potrzebujesz pomocy w uzyskaniu odszkodowania, nie ryzykuj samodzielnym działaniem i skontaktuj się z nami.
